Özet: 

Öğrencilerin öğrenme ve gelişimlerindeki yadsınamaz rolü göz önünde bulundurulduğunda, matematiksel düşünmenin nasıl etkilendiğini anlamak önemlidir. Gerek kişisel gerekse kurumsal faktörler etmenlerin öncülerinden olarak kabul görmektedir: Öğrencilerin matematiksel düşünmesi bir dereceye kadar kişisel (cinsiyet, ailenin eğitim düzeyi, ağırlıklı genel not ortalaması, geçmiş matematik başarısı) ve kurumsal (fakülte türü, sınıf düzeyi) faktörlere bağlı olarak oluşmaktadır. Ortaöğretim ve yükseköğretimdeki geçmiş araştırmalar üzerine kurularak yapılan bu çalışmanın ana amacı 130 sınıf içine geçmiş 2424 üniversite öğrencisinden oluşan geniş bir örneklem kullanarak kişisel ve kurumsal faktörleri bir arada ele alan iki-aşamalı bir model test etmektir. Önerilen kişisel ve kurumsal etkilerin tek bir bütünleşik modele katılmasıyla, bu çalışma farklı matematiksel düşünme boyutlarında sınıf-içi ve sınıf-arası etkilerin olduğuna kanıt sağlamıştır. Özel olarak, öğrencilerin türev hakkındaki matematiksel düşünmeleri cinsiyetlerine ve ağırlıklı genel not ortalamalarına (sınıf-içi aşama) ve fakülte türlerine (sınıf-arası aşama) bağlı olarak değişmektedir. İlaveten, sınıf-içi aşamada ailenin eğitim düzeyi ve geçmiş matematik başarısı ve sınıf-arası aşamada sınıf düzeyi matematiksel düşünme ile kısmen ilişkilidir. Sonuç olarak, bu çalışma matematiksel düşünmenin farklı yordayıcılarını birleştirici kuramsal bir çerçeveye entegre eden çok aşamalı modellere duyulan ihtiyaca vurgu yapmaktadır. 

Abstract: 

Given its eminent role in student learning and development, it is important to understand how mathematical thinking is affected. Both personal and institutional factors are considered crucial antecedents: Students form their mathematical thinking to a considerable extent in relation with personal (gender, parents' educational attainment, current cumulative grade point average, prior mathematics achievement) and with institutional (faculty/school affiliation, grade level) factors. Building on previous research in secondary and higher education, the main goal of this study is to test a two level model integrating both personal and institutional factors using a large sample of university students (N = 2424) nested in 130 classes. Including the proposed personal and institutional effects in one integrated model, the study provided evidence for the presence of within- and between-classroom effects on different aspects of mathematical thinking. Specifically, students' mathematical thinking about the derivative varied primarily as a function of their gender and cumulative grade point average (within-classroom level) and of their faculty/school affiliation (between-classroom level). Additionally, parents' educational attainment and prior mathematics achievement at the within-classroom level and grade level at the between-classroom level were only moderately associated with mathematical thinking aspects. In conclusion, this study stresses the need for further multilevel models that integrate the different predictors of mathematical thinking in a unifying theoretical framework.