Arapça harfli Türkçe matbaanın ilk kez 1727 yılında İbrahim Müteferrika tarafından kullanılması Osmanlı kültür tarihinin önemli bir dönüm noktası olarak modern araştırmalara sıklıkla konu olmuştur. Matbaanın daha işlevsel bir zemine kavuştuğu erken 19. yüzyıl bağlamı ise genellikle ihmal edilmiştir. Halbuki 1831 yılında Takvîm-i Vekâyi'hâne-i Âmire Nezâreti'nin kurulmasıyla beraber Osmanlı devlet matbaası yapısal bir dönüşüm geçirmişti. Bu dönemde hem ders kitabı niteliği taşıyan hem de daha geniş bir okuyucu kitlesine hitap eden birçok kitap basıldı. Acaba bu sürece yön veren merkezi bir basım stratejisinden söz etmek mümkün müdür? Basılan kitaplara genel bir bakış dönemin zihniyeti ile ilgili bize bir şey söyler mi?

Ayşe Tek Başaran, yüksek lisans ve doktora eğitimini Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü'nde tamamladı. 19. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı matbaasının yerelleşmesi ve yaygınlaşması ve basılan kitaplara dair yürüttüğü doktora çalışmasını 2019 yılında tamamladı. Başlıca araştırma alanları arasında 19. yüzyıl Osmanlı sosyal ve kültürel tarihi, kitap kültürü ve yazmadan basmaya geçiş süreci gibi konular yer almaktadır. Uzun yıllar İstanbul Şehir Üniversitesi Tarih Bölümü'nde çalışan Başaran, halen Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü'nde kısmî zamanlı öğretim görevlisi olarak ders vermektedir.